پزشکی هسته ای، خط مقدم درمان سرطان و زخم دیابت در کشور
به گزارش ایزو وب، سرریز دانش غنی سازی هسته ای در پزشکی، باعث شناسایی و درمان موثر انواع سرطان ها و زخم های دیابتی شده است، به نحوی که با پلاسماتراپی و بهبود روش های درمان اتمی، می توانیم سلامتی هم وطنان را با هزینه کمتر و نتیجه بهتر تضمین نماییم.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، «پزشکی هسته ای» در ایران با اندازه گیری یُد رادیواکتیو در ادرار در سال ۱۳۳۹ پایه گذاری شد. در ادامه گسترش رشته پزشکی هسته ای با مصوب شدن این رشته تخصصی و پذیرش دستیار در شروع دهه ۱۳۶۰ در دانشگاه علوم پزشکی تهران صورت گرفت. این گسترش با تجهیز بخش پزشکی هسته ای با دستگاههای گاما کمرا با قابلیت تصویربرداری به روش SPECT در شروع دهه ۱۳۷۰ شمسی شتاب گرفت. توسعه این رشته با پذیرش دستیار در دانشگاه های علوم پزشکی شهید بهشتی، مشهد، ایران و شیراز به مهیّا شدن حضور نیروی انسانی متخصص به تعداد کافی جهت اقدامات متعدد تشخیصی و درمانی در حوزه پزشکی هسته ای انجامید.
ایران رتبه سوم پزشکی هسته ای دنیا
«محمد اسلامی» رئیس سازمان انرژی اتمی، در «روز ملی فناوری هسته ای» امسال(۱۴۰۳) از داستاوردهای پزشکی هسته ای کشورمان اطلاع داد و اظهار داشت: «در پزشکی و رادیودارو ۱۵ دستاورد جدید را ثبت کردیم که میتوان ادعا کرد سازمان در رده سوم دنیا در این بخش حرکت می کند، رادیوداروهای ما از جنس درمانی است که تومورهای سرطانی همچون پروستات را بهبود می بخشد.»
وی تصریح کرد: در سال گذشته(۱۴۰۲) نخستین کلینیک زخم را افتتاح کردیم و در سه بیمارستان در تهران فعالیت ها پلاسمای سرد شروع شده است و واحدهای درمانی که بخواهند می توانیم کمک نماییم و می توانیم تا ۵۰ مرکز را پشتیبانی نماییم.
اسلامی ضمن اشاره به راه اندازی سامانه جت پلاسمایی که برای درمان زخم استفاده می شود، خاطرنشان کرد: «این مورد در سال ۱۴۰۲ رونمایی گردید و هم اکنون در اتاق عمل فاز بالینی خودش را طی کرده است و می توانیم در سرتاسر کشور گسترش دهیم تا به کمک درمان انواع سرطان ها بیاید.»
کاربردهای سه گانه پزشکی هسته ای
تشخیص انواع بیماری های خاص و سرطانی؛ اسکن توموگرافی گسیل پوزیترون (PET) نمونه ای از روش پزشکی هسته ای است که برای تشخیص بیماری استفاده می شود، در این نوع اسکن یک ماده ی رادیواکتیو وارد جریان خون می شود و به اندام موردنظر می رود، سپس پزشکان از یک دوربین مخصوص برای تماشای نحوه حرکت ردیاب و عکسبرداری از اندام خاص استفاده می نمایند.
پرتوهای درمانی؛ دومین کاربرد مؤثر و شاید جذاب ترین مورد استفاده فناوری هسته ای در پزشکی فاز درمانی است، رادیوایزوتوپ ها می توانند برای درمان برخی انواع سرطان یا بیماری های تیروئیدی استفاده شوند. البته درمان با فناوری هسته ای به ۲ روش است، در روش اول پرتوها از بیرون بدن به موضع تابیده می شود.
در روش دوم پرتوها درون بدن به وجود می آیند یا کاشته می شوند که در این روش از رادیو داروها استفاده می شود. در این روش به نام «براکی تراپی» چشمه های پرتو داخل تومور و مناطق سرطانی به اصطلاح کاشته شده و مواد پرتوزا سبب نابودی سلول های سرطانی و تومورها می شود، تولید پودر بندآورنده خون با استفاده از این تکنولوژی هم از تولیدات مهمی است که به قول مقامات سازمان انرژی هسته ای در شرف صادرات قرار دارد.
استریل با اشعه؛ سومین کاربرد فناوری هسته ای استریل کردن تجهیزات پزشکی است، در بحث استریل به روش پرتودهی، میکروارگانیسم ها و یا باکتری های کوچک روی تجهیزات پزشکی نابود شده و به بهترین شکل ضدعفونی و استریل می شوند.
تشخیص ۸۵ درصد سرطان ها با رادیوداروها
«علی سامانی» معاون پژوهش و فناوری پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای سازمان انرژی اتمی، خرداد ۱۴۰۲ به تولید رادیوداروها اشاره نمود و اضافه کرد: «یکی از رادیوداروهای ساخته شده در کشور «تکنیسیوم ۹۹ ام» است که در تشخیص ۸۵ درصد بیماری های سرطانی به کار گرفته شده و حدودا در کشور ما سالانه حدود یک میلیون نفر از آن استفاده می نمایند. تولید این رادیودارو از راه یک رادیوایزوتوپ دیگر به نام «مولیبدن ۹۹» است که در صنعت هسته ای آنرا مادر «تکنیسیوم ۹۹» می دانیم، تولید این رادیوایزوتوپ در شرایطی محقق شد که در کشور توانستیم به غنی سازی ۲۰ درصد دست پیدا کنیم.»
وی افزود: در حوزه ایزوتوپ های پایدار یک بخشی از رادیوداروها پیش از تبدیل به دارو مورد استفاده قرار می گیرند که ید ۱۳۱ یکی از آن هاست. این رادیودارو در کشور ما در درمان بیماری های سرطان تیروئید کاربرد دارد، این رادیودارو برای تولید به تلوریوم ۱۳۰ نیاز داشت که قبلا از خارج وارد می شد اما با سرریز غنی سازی در کشور، توانستیم این دارو را بسازیم.
توسعه رادیوداروها برای درمان سریع با کمترین هزینه و صدمه حداقلی
«سیدامیرحسین فقهی» رئیس پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای سازمان انرژی اتمی، در آیین رونمایی از سه رادیودارو در بیست وچهارمین دوره نمایشگاه دستاوردهای پژوهش، فناوری و فن بازار، در رابطه با نوع جدید این نوعداروها توضیحاتی داد و اظهار نمود: «در گذشته رادیوداروها به این شکل عمل می کردند که یک رادیوایزوتوپ که از خود تابش تولید می کند را، سوار بر یک مولکول، وارد بدن می کردند یا برخی عناصر را در محل مشخصی از بدن تجمع می دادند که تومور را در آنجا پرتو دهند، اما رادیوداروهای جدید را بر یک مولکول پروتئین سوار می کنند که سلول های سرطانی قابلیت جذب آنرا دارند، با این مشخصه رادیودارو به جایی فرستاده می شود که سلول سرطانی وجود دارد و سایر بافت های سالم بدن کمتر تحت تابش قرار می گیرند.»
پلاسماتراپی هدف اتمی درمان زخم و سرطان
«محمد اسلامی» رئیس سازمان انرژی اتمی، اسفند سال ۱۴۰۲ ضمن اشاره به دستاوردهای سازمان انرژی اتمی ایران در زمینه استفاده از فناوری پلاسما برای درمان زخم ها، اظهار داشت: «پلاسماتراپی را بخصوص برای زخم های بدخیم و هم برای بیماران دیابتی شروع کرده ایم و در نظر داریم تا پنجاهمین سال تاسیس سازمان انرژی اتمی ایران، ۵۰ مرکز و کلینیک درمان زخم را راه اندازی نماییم، حالا دو مرکز در ورامین و کرج افتتاح شده است، امیدواریم با رفع موانع و ناهماهنگی ها و با همکاری وزارت بهداشت، بتوانیم گسترش این فناوری را دنبال نماییم.»
وی در ارتباط با درمان سرطان با پلاسما، اظهار داشت: «بخش دوم پروژه پلاسماتراپی برای درمان سرطان است که حالا از این تکنولوژی در مرکز تحقیقات سرطان در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی استفاده می شود. نتایج بالینی استفاده از فناوری پلاسما خیلی خوب بوده و مذاکراتی را با وزارت بهداشت داشته ایم تا بتوانیم این حرکت را تسرّی دهیم تا هر چه راحتتر بیمارانی که مبتلا هستند، بتوانند از این تکنولوژی استفاده نمایند.»
درمان ۹۵ درصدی سرطان پوست بدون تابش اشعه
«مجید اسدی» رئیس مرکز تحقیقات پزشکی هسته ای خلیج فارس دانشگاه علوم پزشکی بوشهر، از درمان غیرتهاجمی سرطان پوست با ذرات رنیوم رادیواکتیو برای نخستین بار در کشور در مرکز تحقیقات پزشکی هسته ای بوشهر اطلاع داد و اظهار داشت: «درمان جدید بیماران مبتلا به سرطان پوست غیرملانوما (Non-Melanoma) در کشور برای نخستین بار در بیماران با کارسینوم سلول بازال با همکاری پزشکان متخصص پوست در مرکز تحقیقات پزشکی هسته ای بوشهر و تهیه رادیودارو توسط شرکت پارس ایزوتوپ از تیرماه سال قبل شروع شد.»
وی میزان موفقیت این درمان را ۹۵ درصد دانست و اضافه کرد: «درمان معروف به «Rhenium-SCT» فرآیندی اغلب تک جلسه ای است که در آن پزشکان ماده ای خمیری را روی ضایعه پوستی به مدت چند دقیقه تا حداکثر ۳ ساعت می مالند و سپس برداشته می شود و فرد هیچ گونه اشعه ای پس از آن نخواهد داشت و این مدت کوتاه، کافی است تا سلول های سرطانی از بین بروند.»
نقش پزشکی هسته ای در شناسایی اختلالات قلبی و مغزی
«محسن ساغری» رئیس انجمن علمی پزشکی هسته ای اعلام نموده است: پزشکی هسته ای در بزرگسالان برای بیماری های قلبی و به تصویر کشیدن جریان خون و عملکرد قلب، اسکن پرفیوژن میوکارد، تشخیص بیماری عروق کرونر و میزان تنگی کرونر، ارزیابی صدمه قلبی، جراحی بای پس قلب و آنژیوپلاستی، ترمیم جریان خون و تشخیص رد پیوند قلب، اسکن ریه ها برای مشکلات تنفسی و جریان خون، تشخیص رد پیوند ریه، ارزیابی استخوان ها از نظر شکستگی، عفونت و آرتروز، ارزیابی بیماری متاستاتیک استخوان، مفاصل مصنوعی دردناک و تومورهای استخوانی مورد استفاده قرار می گیرد.
همینطور بررسی ناهنجاری های مغزی در بیماران با علایم یا اختلالات خاص مانند تشنج، از دست دادن حافظه و اختلالات مشکوک در جریان خون، تشخیص زودهنگام اختلالات عصبی مانند بیماری آلزایمر، بررسی ناهنجاری های موجود در ماده شیمیایی مغز برای کنترل حرکت در بیماران مشکوک به بیماری پارکینسون یا اختلالات حرکتی و ارزیابی بازگشت تومور مغزی، شناسایی التهاب یا عملکرد غیرطبیعی کیسه صفرا و عملکرد تیروئید را اندازه گیری کرده و تیروئید پرکار یا کم کار را تشخیص می دهد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب