تحلیل،
آیا آرامكو قربانی سیاست های بی پروای رهبران عربستان می شود؟
به گزارش ایزو وب عبدالعزیز بن سلمان، وزیر نفت عربستان در كنفرانس مطبوعاتی در تاریخ ۱۷ سپتامبر به سوالات خبرنگاران درباره دو حمله اخیر ضد مجموعه پالایشگاهی شركت نفت آرامكو در ۱۴ سپتامبر و نتایج این حمله بر روند تولید نفت پاسخ داد.
به گزارش ایزو وب به نقل از ایسنا، به نوشته روزنامه فرامنطقه ای القدس العربی، بن سلمان در این كنفرانس یك واقعیت تاریخی درست را خاطرنشان كرد كه ملك عبدالعزیز، بنیانگذار عربستان بسیار بر عملكرد مستقل بخش نفت عربستان و ضرورت فعالیت آزادانه آن مطابق با اصول صرفا تجاری تاكید داشت.
وزیر نفت عربستان اظهار نمود: پادشاهانی كه در عربستان روی كار آمدند همچون ملك سلمان و محمد بن سلمان، ولیعهد او هم همانند ملك عبدالعزیز بر احترام به این اصل و اجرای آن تاكید داشته اند.
حال سوال اینست كه هدف از این گوشزد آشكار و عجیب وزیر نفت عربستان چه بود؟ به احتمال زیاد هدف عبدالعزیز از این اظهارنظر غیرمستقیم، اخطار نسبت به نقض این اصل تاریخی بوده است.
روزنامه فایننشال تایمز چاپ انگلیس در تاریخ ۲۰ سپتامبر در گزارشی نوشت، مسؤولان عربستانی حدود ۵۰ تن از ثروتمندان خاندان حاكم را تحت فشار قرار داده اند تا آنها را مجبور كنند بعنوان سرمایه گذاران بزرگ در برنامه عرضه اولیه عمومی سهام آرامكو حضور داشته و معادل یك تا سه درصد از ارزش كلی آنرا در بازار داخلی عربستان مبالغ سنگینی را سرمایه گذاری كنند تا ارزش كلی شركت بهبود یافته و سهام بیشتری در بازارهای بین المللی عرضه شوند.
خبرگزاری بلومبرگ آمریكا ویژه مسایل اقتصادی هم قبل از فایننشال تایمز گزارش مشابهی را منتشر نموده بود.
بر اساس گزارش بلومبرگ، برخی خانواده ها و افرادی كه با آنها رایزنی شد، (همانند ولید بن طلال، تاجر بزرگ و معروف عربستانی) دو سال قبل به افترا دست داشتن در پرونده های فساد در هتل ریتز كارلتون شهر ریاض بازداشت شده و بعد از پرداخت مبالغی به دولت و یا تعهد به پرداخت آن در صورت دستیابی به نقدینگی كافی با گذشت دو ماه آزاد شدند. ریاض آن زمان اعلام نمود حدود ۱۰۰ میلیارد دلار را طی چند مرحله و در چارچوب تعهدها و حساب های واگذار شده به چنگ آورده و هنوز حساب های داخلی بعضی از افراد بازداشت شده در هتل ریتز كارلتون هم بلوكه هستند.
طبق این گزارش، همچون تلاش های انجام شده برای ترغیب بعضی از این ثروتمندان عربستانی به پرداخت مبالغ، پیشنهادات برای جایگزینی حساب های بلوكه شده با سهام هایی در آرامكو بودند. این پیشنهاد در شرایطی عنوان شد كه امكان استفاده از این حساب های بانكی وجود نداشت چون آنها بلوكه شده بودند و تشویق بزرگترین سرمایه داران داخلی به سرمایه گذاری در آرامكو سرمایه گذاران كوچك را به خرید سهام تشویق خواهد نمود.
بركناری الفالح
اگر گزارش فایننشال تایمز را درست بدانیم بدین سان بركناری غافلگیرانه خالد الفالح، وزیر نفت سابق عربستان در تاریخ هفتم سپتامبر جاری روشن می شود. الفالح پنج روز قبل هم به شكل ناگهانی از پست دیگرش یعنی رئیس شورای مدیریتی آرامكو بركنار شد و یاسر الرمیان به جای او انتخاب شد. الرمیان رئیس صندوق سرمایه گذاری های عمومی و نخستین فردی خواهد بود كه از هر خرید سهام آرامكو بهره خواهد برد چونكه بن سلمان (كه می توان او را حاكم واقعی عربستان دانست) پیش تر گفته بود، درآمد حاصل از فروش سهام آرامكو برای استفاده در سرمایه گذاری های داخلی و خارجی و اجرای طرح بن سلمان مشهور به رویكرد ۲۰۲۰ برای توسعه اقتصادی عربستان و آخر اقتصاد نفتی، به صندوق سرمایه گذاری های عمومی تحویل داده خواهند شد. علاوه بر این الرمیان از نزدیك ترین مشاوران بن سلمان محسوب شده و ریاست شورای مدیریتی صندوق را هم در دست دارد.
الفالح كه سال ۲۰۱۵ ریاست شورای مدیریتی آرامكو را برعهده گرفت و در آن دوره رئیس اجرایی آرامكو هم بود، در سال ۲۰۱۶ وزیر نفت شد. او از بزرگترین متخصصان صنعت نفت جهان محسوب شده و در این دوره از احترام گسترده ای برخوردار بود. او تمام زندگی كاری خویش را در آرامكو گذرانده و تا قبل از انتصاب در پست های اداری بالا، مسؤول بخش تولید نفت خام این شركت بود.
احیانا طرح اعمال فشار بر بزرگترین ثروتمندان جهان برای سرمایه گذاری در آرامكو نبوده و كوشش برای ارتقای سطح شركت و تشویق سرمایه گذاران به مشاركت در طرح اولیه مورد تایید الفالح قرار نگرفته است چونكه تجربه كاری اش در حوزه نفت، فعالیت های تجاری در این زمینه و كیفیت فعالیت بزرگترین شركت های نفتی غیردولتی در جهان به او كمك كرد تا نتایج منفی قابل پیشبینی این اقدام را درك كند.
ابزاری برای دست درازی
اینكه ریاض از آرامكو بعنوان ابزاری برای دست درازی به دارایی های ثروتمندان بزرگ این كشور (قسمت دوم ماجرای هتل ریتز كارلتون) استفاده می نماید، اعتماد سرمایه گذاران احتمالی شركت را تضعیف خواهد نمود آنها شیوه كنترل دولت بر آرامكو و تحمیل تصمیمات ظالمانه و بی حساب و كتاب را در جهت منافع این شركت اقتصادی و تجاری نخواهند یافت. همینطور اعمال فشار بر مهمترین بخش خصوصی عربستان با این شكل هم باعث تضعیف اعتمادها به فضای سرمایه گذاری در داخل كشور شده و حتی به افزایش انتقال سرمایه ها به خارج تشویق خواهد نمود. بدین سان افزایش سهم بخش خصوصی از درآمد ناخالص داخلی دشوار شده و نقش درآمدهای نفتی و بودجه دولتی كمرنگ خواهد شد، این دو از مهم ترین شاخص های طرح بن سلمان برای تحول اقتصادی عربستان هستند.
حالا می توان منظور صحبت های شاهزاده عبدالعزیز بن سلمان، وزیر نفت جدید در كنفرانس مطبوعاتی هفته گذشته را متوجه شد، او تمام دوره كاری اش را در وزارت نفت گذرانده و بعنوان معاون علی النعیمی فعالیت داشت.
تمایل بن سلمان به عرضه اولیه عمومی سهام آرامكو و كسب درآمدی بالغ بر ۱۰۰ میلیارد دلار از آن (با این فرض كه طبق اظهارات بن سلمان در سال ۲۰۱۶ ارزش كلی شركت به دو تریلیون دلار یا بیشتر برسد) نحوه تعامل دولت و آرامكو با نتایج دو حمله ۱۴ سپتامبر ضد پالایشگاه ابقیق را توجیه می كند، در واقع آرامكو به جای اعلام شرایط سخت و كاهش تولید نفت سبك برای خریداران خارجی، تصمیم گرفت مقادیر گسترده ای از ذخایر داخلی و خارجی خویش را برداشت كرده و حجم اختصاص یافته به پالایشگاه های داخلی را كاهش داده و بیشترین میزان ممكن نفت تولیدی را به صادرات اختصاص دهد، علاوه بر این درخواست های نفت سبك خریداران خارجی را با نفت متوسط و سنگین جایگزین كند. هدف از تمامی این اقدامات اثبات قدرت شركت در عمل به تعهدات صادراتی و حفظ اعتبار خود و در نهایت عدم كاهش ارزش كلی شركت در عرضه اولیه سهام عمومی آرامكو بود اما در نهایت نتایج دو حمله اخیر همچون توقف تولید روزانه ۵.۷ میلیون بشكه نفت در ۴۸ ساعت اول و خطرات ژئوپلیتیك ضد امنیت تاسیسات آرامكو و تولیدات نشان داد شرایط خارجی كاملا خارج از توان كنترلی و نظارتی شركت هستند.
بعنوان نمونه ای از توانمندی های حرفه ای و فنی آرامكو كه به لطف استقلال آن و عدم دخالت سیاسی در نحوه مدیریت آن حاصل شد، این شركت توانست حدود نیمی از تولیدات متوقف شده را ظرف یك هفته بعد از دو حمله یاد شده از سر بگیرد.
آیا نتایج داخلی و خارجی تصمیمات بی پروا و بررسی نشده سیاسی و استراتژیك رهبران عربستان متوجه شركت آرامكو بعنوان شاهرگ حیاتی اقتصاد این كشور خواهد شد؟
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب